മലയാളമിത്രം ഗൾഫ് ഡസ്ക് 
സിവിൽ ആണവ വ്യവസായം വികസിപ്പിക്കാനുള്ള രാജ്യത്തിന്റെ അഭിലാഷങ്ങളിൽ സഹകരിക്കുന്ന തിനുള്ള പ്രാഥമിക കരാറിൽ അമേരിക്കയും സൗദി അറേബ്യയും ഒപ്പുവെക്കുമെന്ന് യുഎസ് ഊർജ്ജ സെക്രട്ടറി ക്രിസ് റൈറ്റ് ഞായറാഴ്ച സൗദി തലസ്ഥാനമായ റിയാദിൽ മാധ്യമപ്രവർത്തകരോട് പറഞ്ഞു. സൗദി ഊർജ്ജ മന്ത്രി പ്രിൻസ് അബ്ദുൽ അസീസ് ബിൻ സൽമാനുമായി ഞായറാഴ്ച നേരത്തെ കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തിയ റൈറ്റ്, സൗദി സിവിൽ ആണവ പദ്ധതി വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് ഒരുമിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്നതി നുള്ള കരാറിലെത്തുന്നതിനുള്ള പാതയിലാണെന്ന് പറഞ്ഞു.
ഊർജ്ജ ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന ഗൾഫ് രാജ്യങ്ങളുടെ പര്യടനത്തിന്റെ ഭാഗമായി സെക്രട്ടറി എന്ന നിലയിൽ രാജ്യത്തേക്ക് ആദ്യമായി സന്ദർശനം നടത്തിയ റൈറ്റ്, റിയാദും വാഷിംഗ്ടണും തമ്മിലുള്ള ഊർജ്ജ സഹകരണം വിശദീകരിക്കുന്ന ഒരു മെമ്മോറാണ്ടത്തെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ ഈ വർഷം അവസാനം പുറത്തുവരുമെന്ന് പറഞ്ഞു.
യുഎസ് പങ്കാളിത്തത്തിനും ആണവ മേഖലയിലെ പങ്കാളിത്തത്തിനും, തീർച്ചയായും ഒരു 123 കരാർ ഉണ്ടാകും… സൗദിയുടെയും അമേരിക്കൻ ലക്ഷ്യങ്ങളുടെയും നേട്ടങ്ങൾ കൈവരിക്കുന്ന ഒരു കരാർ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിന് ധാരാളം മാർഗങ്ങളുണ്ട്.” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
റിയാദുമായുള്ള 123 കരാർ എന്നറിയപ്പെടുന്നത് 1954 ലെ യുഎസ് ആണവോർജ്ജ നിയമത്തിലെ സെക്ഷൻ 123 നെ പരാമർശിക്കുന്നു, കൂടാതെ ഒരു സിവിൽ ആണവ വ്യവസായം വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് യുഎസ് സർക്കാരിനെയും അമേരിക്കൻ കമ്പനികളെയും രാജ്യത്തെ സ്ഥാപനങ്ങളുമായി പ്രവർത്തി ക്കാൻ അനുവദിക്കേണ്ടതുണ്ട്.
ആക്ടിന് കീഴിലുള്ള ആവശ്യകതകൾ സൗദി അധികാരികൾ അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ലെന്ന് റൈറ്റ് പറഞ്ഞു. ആണവായുധങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കുന്നതിനോ സെൻസിറ്റീവ് വസ്തുക്കൾ മറ്റുള്ളവർക്ക് കൈമാറുന്നതിനോ സാങ്കേതികവിദ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു രാജ്യം തടയുന്നതിന് പാലിക്കേണ്ട ഒമ്പത് നോൺ-പ്രൊലിഫറേഷൻ മാനദണ്ഡങ്ങൾ ഇത് വ്യക്തമാക്കുന്നു.
യുറേനിയം സമ്പുഷ്ടമാക്കുന്നതിനോ ചെലവഴിച്ച ഇന്ധനം പുനഃസംസ്കരിക്കുന്നതിനോ ഉള്ള സാധ്യത തള്ളിക്കളയുന്ന ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പുവെക്കാൻ സൗദി അറേബ്യ ആഗ്രഹിക്കാത്തതിനാൽ ചർച്ചകളിലെ പുരോഗതി മുമ്പ് ബുദ്ധിമുട്ടായിരുന്നു – ഇവ രണ്ടും ഒരു ബോംബിലേക്കുള്ള സാധ്യതയുള്ള വഴികളാണ്.
ഇറാൻ ഒരു ആണവായുധം വികസിപ്പിച്ചാൽ സൗദി അറേബ്യയും അത് പിന്തുടരുമെന്ന് സൗദി കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാൻ വളരെക്കാലമായി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്, ഈ നിലപാട് ആയുധ നിയന്ത്രണ വക്താക്കളിലും ചില യുഎസ് നിയമനിർമ്മാതാക്കളിലും യുഎസ്-സൗദി സിവിൽ ആണവ കരാറിനെക്കുറിച്ച് ആഴത്തിലുള്ള ആശങ്കയ്ക്ക് കാരണമായിട്ടുണ്ട്.
സൗദി അറേബ്യയും ഇസ്രായേലും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം സാധാരണ നിലയിലാക്കുമെന്ന പ്രതീക്ഷയിൽ ഒരു സിവിൽ ആണവ കരാറും സുരക്ഷാ ഗ്യാരണ്ടികളും ഉൾപ്പെടുത്തി മുൻ യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ജോ ബൈ ഡൻ ഭരണകൂടം ശ്രമിച്ചിരുന്ന, രാജ്യവുമായുള്ള വിശാലമായ ഒരു കരാറിനെക്കുറിച്ച് റൈറ്റ് പരാമർശി ച്ചില്ല. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ എണ്ണ കയറ്റുമതിക്കാരായ സൗദി അറേബ്യ, കിരീടാവകാശിയുടെ വിഷൻ 2030 പരിഷ്കരണ പദ്ധതി പ്രകാരം, ഗണ്യമായ തോതിൽ പുനരുപയോഗ ഊർജ്ജം ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കാ നും ഉദ്‌വമനം കുറയ്ക്കാനും ശ്രമിക്കുന്നു. ഇതിൽ ഒരു ഭാഗമെങ്കിലും ആണവോർജ്ജത്തിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
